Avukat 4 yıllık hukuk fakültesinden mezun olup ikamet ettiği ilde bulunan baro dahilinde stajını gerçekleştirerek Adalet Bakanlığının izniyle avukatlık ruhsatı almaya hak kazanmış kişilere verilen isimdir. Avukatlar, bulundukları ildeki baroya kayıt olmalarının ardından mesleklerini icra edebilmektedirler.
Avukatlık mesleğinde bağımsızlık önem taşıdığından, avukatlar ile barolar arasındaki ilişki ast üst ilişkisi değildir. Baroların çalışma prensipleri avukatlar arasında mesleki dayanışmayı sağlamak, avukatların haklarını korumak ve avukatlık mesleğinin işlevine uygun olacak şekilde yerine getirilmesi için çaba sarf etmektir. Avukatlık bağımsız ve serbest bir meslektir. Bir maaşa tabi olarak yapılan işe hukuk müşavirliği denilmektedir.
Avukatlık stajı nedir?
Hukuk fakültesinden mezun olan kişi avukatlık mesleğini yapmak istiyorsa 1 sene avukatlık stajı yapması gerekmektedir. Bu bir senelik staj döneminde bireye stajyer avukat denilmektedir. Avukatlık stajının 6 aylık ilk bölümü farklı mahkemelerde, ikinci bölümü ise meslekte 5 senesini doldurmuş bir avukatın yanında gerçekleştirilmektedir. Avukatlık stajını bitiren kişi baroya kaydolarak avukatlık yetki ve haklarını kullanmaya başlar.
Avukatlık mesleğinde branşlar var mıdır?
Avukatlık mesleğine dair branşlaşma konusunda dünyada birçok farklı yaklaşım bulunmaktadır. Ülkelerden bazıları branşlaşmayı tercih edip avukatın belirli bir alanda uzmanlaşmasına olanak tanırken, bazıları ise tüm davalara girme yetkisi tanıyıp mesleki faaliyeti daha genel bir faaliyet olarak tanımlar.
Ülkemizde ise boşanma avukatı, ceza avukatı ve benzeri branşlar bulunmamaktadır. Türkiye’de avukatlık mesleğini icra eden Av. Samet Celt gibi mesleğinde uzman bir avukat tüm davalara girebilmektedir. Ancak halk dilinde boşanma davalarına giren avukatlar için boşanma avukatı, ceza davalarına giren avukatlar için ağır ceza avukatı gibi unvanlar kullanılmaktadır.
Avukatlık Mesleğine Dair Temel İlkeler
Şeffaflık; Avukatlık mesleğini yapan kişiler şeffaf olmaya özen göstermeli ve müvekkilini yaptığı işin bütün aşamaları ile ilgili doğru bilgilendirmelidir. Müvekkilinin talep etmesi durumunda dava dosyasında yer alan tüm evraklardan birer suret vermelidir. Ayrıca, davanın seyri hakkındaki hukuki görüşünü ve davanın olası neticeleri hakkında müvekkiline gerekli bilgileri eksiksiz olarak vermelidir.
Sır Saklama; Avukat, müvekkili ile ilgili tüm bilgileri gizli tutmak ile yükümlüdür. Avukatlık mesleği karşılıklı güvene dayalıdır. Bu sebeple avukat, davayla alakalı öğrendiği bilgilerin tümünü sır olarak saklamalıdır. Avukatların sır saklama yükümlülükleri müvekkilleri aleyhine tanıklıktan çekinmeyi de kapsamaktadır. Avukatlık mesleği ile edinilmiş tüm sırların gizli tutulması süresizdir. Avukat meslekten ayrılsa dahi müvekkilinin sırlarını açıklayamaz.
Taraf Olmamak; Avukatlar davada taraf olan kişiler değildir. Müvekkilini savunurken nezakete ve hukuk ölçülerine dikkat edip, kendisini davanın bir tarafı gibi gösterebilecek her türlü tutumdan uzak durmalıdır. Avukatlar, savunmanın hukuki yönü ile alakalı faaliyet gösterir bu nedenle dava esnasında savunmanın dışında olan söz ve hareketlerden itinayla kaçınılmalıdır. Avukatlar ayrıca tarafların dava sebebiyle oluşan düşmanlık ve çekişmelerinin de dışında kalmalıdır. Bu sayede olaya objektif olarak yaklaşarak çözüm üretebilme şanslarını da arttırmış olurlar.
Çekişmeli Hakları Edinme Yasağı; Avukatlar, üstlendikleri herhangi bir dava ya da işe dair çekişmeli hakları edinemez. Çekişmeli haklardan kast edilen taraflar arasında dava konusu olmuş olan haklardır. Avukat, davaya konu oluşturan hak ya da malın bir bölümünün kendisine verilmesi karşılığında iş kabul edemez. Çekişmeli hakları edinme yasağı, avukatın azil edilmesi, işten el çekmesi ya da üstlendiği işin bitmesi ile ortadan kalkmaktadır.
Bağımsızlık; Avukat mesleğini yaparken tam bağımsızlık içerisinde hareket eder. Bağımsızlığını zedeleyecek bir işi kabul etmemesi gerekir. Müvekkilinin iş ile alakalı istekleri bağımsızlığını zedeliyorsa avukat o iş reddetmelidir. Avukat, tüm yargı, teşrii ve idari organa karşı bağımsız olduğu gibi baroya karşı da bağımsızdır. Somut bir dava ya da işe ilişkin baro avukata herhangi bir telkinde bulunamaz ya da talimat veremez.
